اثر خط زدن عبارت «به حواله کرد » در متن چک

 چک سند عادی است که به موجب آن صادر کننده متعهد می شود مبلغ آن را در تاریخ مندرج در متن چک به نفع دارنده وصول کند.  ماده 310 قانون تجارت چک را چنین تعریف می کند « چک نوشته ای است که به موجب آن صادر کننده وجوهی را که نزد محال علیه دارد کلاً یا بعضاً مسترد یا به دیگری واگذار نماید»  ماده 312 همان قانون نیز مقرر می کند «چک ممکن است در وجه حامل یا شخص معین یا به حواله کرد باشد، ممکن است به صرف امضاء در ظهر به دیگری انتقال یابد». بنابراین، دارنده چک که ذینفع محسوب شود ممکن است یکی ازاین چهار حالت ذیل را داشته باشد:

1-چک در وجه حامل باشد  دراین صورت چک در دست هرکس که باشد دارنده محسوب می شود

2-چک در وجه شخص معین باشد که وی دارنده محسوب خواهد شد

3-چک در وجه شخص معین باشد ولی وی به وسیله ظهرنویسی به دیگری منتقل کند که منتقل الیه دارنده  جدید محسوب خواهد شد

4-چک در وجه شخص معین صادر شده باشد و صادرکننده عبارت "به حواله کرد"را خط زده باشد دراین صورت در اینکه شخص معین دارنده است تردیدی نیست ولی آیا  وی می تواند باوجود اینکه صادرکننده عبارت حواله کرد را خط زده و وی چک را با این وضعیت قبول کرده است با ظهرنویسی به دیگری منتقل کند؟  اگر به این طریق منتقل کند منتقل الیه دارنده  جدید به حساب می آید تا ذینع محسوب شده و بتواند اقامه دعوی به طرفیت صادرکننده  طرح کند؟

در پاسخ می توان گفت : باتوجه به اینکه در فرض چهارم شخصیت دارنده مطمح نظر صادر کننده است و وی با توجه به این اوضاع و احوال چک را صادر کرده  و دارنده نیز با این شرط ضمنی چک را قبول کرده است پس با خط زدن عبارت "به حواله کرد" توسط صادرکننده و قبول چک از سوی دارنده این شرط ضمنی در دایره « اراده دو طرف» وارد شده و دارنده نمی تواند چک را به دیگری واگذار نماید.

حال با توجه به توضیحات مذکور، چنانچه دارنده علی رغم این شرط ضمنی چک را به دیگری واگذار کند چه وضعیتی پیش خواهد آمد؟؟

پاسخ آن است که: نظر به اینکه ماده 2 قانون آیین دادرسی مدنی بیان می دارد «هیچ دادگاهی نمیتواند به دعوایی رسیدگی کند مگر این که‌شخص یا اشخاص ذی نفع  یا وکیل یا قائم مقام یا نماینده قانونی آنان3- رسیدگی به دعوا را برابر قانون درخواست نموده باشند» و نیز بند 10 ماده 84 همان قانون مقرر می کند:خواهان در دعوای مطروحه ذینفع نباشد لذا دادگاه دعوای طرح شده  را قابل استماع و پذیرش نخواهد دانست و قرار رد دعوا صادر خواهد کرد.بنابراین چکی که صادرکننده عبارت "به حواله کرد" را خط می زند و ذینفع آن را بدین صورت قبول می کند و دارنده محسوب می شود نمی تواند آن را به شخص یا اشخاص دیگر منتقل نماید.

برای تماس با وکیل به صفحه نخست وبسایت مراجعه و یا با شماره های زیر تماس حاصل کنید

همراه [phone]

دفتر (عصر روزهای زوج) : 88893739